

دغدغه مند جوانی ایران
نگرانیهای روز افزون نسبت به کاهش نرخ رشد و خطر جدی مواجهه با ایران سالمند، موضوع بسیار مهم و حیاتی است که رهبر معظم انقلاب مستقیما به آن ورود کرده و توجه جدی و فوری مسئولان به آن را خواستار شده است. در کنار مسئولیت دولت و مجلس در این حوزه، آستان قدس رضوی نیز توجه به این دغدغه کلان ملی را به عنوان یکی از رویکردهای جدی خود تعیین کرده و تأکیدات مؤکد تولیت این آستان نیز بر تقویت اقدامات مرتبط با خانواده و جمعیت بوده است. فعالیتهای آستان قدس رضوی برای حمایت از کانون خانواده و تحقق اهداف جمعیتی کشور، در سه حوزه مهم یعنی «تسهیل ازدواج»، «ترویج فرهنگ فرزندآوری» و «کمک به درمان ناباروری» متمرکز بوده و نهادهای زیرمجموعه این آستان، در حوزههای تخصصی خود برنامههایی را در این سه حوزه اجرایی کرده اند. این آستان اگرچه مسئولیت قانونی و ابلاغی در این حوزه نداشته اما با توجه به مسئولیت اجتماعی خود، تلاش کرده است در حد مقدورات و امکانات، کمک حال دولت، مجلس و دیگر دستگاهها و نهادهای مسئول باشد تا خطر سالمندی جمعیت و تبعات آن، از سر ایران اسلامی عزیز دور شود.
اگرچه رفع دغدغههای اقتصادی یکی از الزامات برای همراه شدن جامعه با برنامه طرح جوان شدن جمعیت است، اما بسیاری از کارشناسان، فرهنگسازی و تقویت فرهنگ فرزندآوری و اهمیت آن را هم یکی از نیازهای اصلی این زمینه میدانند. آستان قدس رضوی به عنوان یک نهاد فرهنگی مذهبی نسبت به این موضوع نیز دغدغهمند بوده و اجرایی کردن پویش «شکوه مادری» را بهعنوان راهکاری برای تحقق آن در نظر گرفته است. در این طرح که از سال 1399 با مسئولیت مرکز امور بانوان و خانواده بنیاد کرامت رضوی عملیاتی شد، از مادران سراسر کشور که با سن کمتر از 40 سال، سه فرزند یا بیشتر داشتند و در کنار آن فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی نیز انجام میدادند دعوت شد در سامانه رسمی این طرح ثبتنام کنند. دعوت این مادران و خانوادههای آنها به زیارت امام رضا (ع)، برگزاری اردوها و دورههای آموزشی و فرهنگی و تجلیل از مادران نمونه، حمایتهای بنیاد کرامت رضوی از این خانوادهها بود. پویش شکوه مادری با استقبال بسیار خوبی همراه شد به گونه ای که در سال اول 7 هزار نفر، در سال دوم 28 هزار نفر و در سال سوم یعنی 1401، 46 هزار نفر از سراسر کشور مخاطب این برنامه شدند.
تسهیلات ازدواج و جهیزیه برای 6 هزار نو مزدوج
کمک به تسهیل ازدواج جوانان را هم باید یکی از طرحهای اثرگذار بنیاد کرامت رضوی در امر فرهنگسازی ازدواج و فرزندآوری برشمرد. برگزاری کارگاه آموزشی «ایران جوان» با محوریت تربیت تسهیلگر جوانی اقدام مهم در این زمینه بود که در ادامه آن، پس از برگزاری سلسله کارگاههای تربیت تسهیل گر جوانی جمعیت، مقرر شد کاروان مبلغان جهادی راهی مدارس، مساجد و حسینیهها شوند تا زمینه فرهنگسازی را این بار نه محدود به فضای دانشگاهی بلکه در گستره کل شهر فراهم کنند.
در طرحی که در ایام ماه مبارک رمضان در سطح شهر و مناطق حاشیهای اجرا خواهد شد، بیش از 200 نفر تسهیلگر رسمی ضمن دستهبندی در سه سطح مختلف، مهمان جلسات قرآن و مساجد مختلف خواهند بود و با عموم مردم در این باره سخن خواهند گفت. این طرح در قالب همکاری با جبهه فکری فرهنگی انقلاب اسلامی و معاونت فرهنگی سپاه امام رضا (ع)، اجرایی شده و سراسر شهر مشهد و مناطق حاشیه شهر را تحت پوشش قرار دهد.
ضمن آن که تا کنون در جریان فرآیندهای آموزشی بنیاد کرامت رضوی، تاکنون حدود دو هزار نفر تسهیلگر و مبلغ تخصصی جوانی جمعیت تعلیم دیدهاند تا سفیران فرهنگ فرزندآوری باشند.
اقدام مهم دیگر بنیاد کرامت رضوی را باید پرداخت تسهیلات و همچنین تأمین جهیزیه برای آغاز زندگی زوجهای جوان، به ویژه گروههای احسان پذیر دانست. در قالب این طرح تاکنون 6 هزار نو مزدوج از تسهیلات ازدواج و جهیزیه بنیاد کرامت رضوی بهره مند شده و زندگی خود را آغاز کردهاند.
آخرین مرحله اجرای این طرح در سال 1401، در تاریخ 29 بهمن، همزمان با عید مبعث رسول گرامیاسلام (ص) در حرم مطهر رضوی برگزار و ۱۰۰۰ سری جهیزیه به زوجین جوان سراسر کشور اهدا شد. بنیاد کرامت رضوی، کمیته امداد امام خمینی(ره)، وزارت امور اقتصادی و دارایی کشور و بانک قرض الحسنه مهر ایران، بانیان این کار خیر بودند که ازدواج هزار زوج جوان احسان پذیر را تسهیل کردند.
همکاری با دانشگاه علوم پزشکی در حوزه جمعیت
یک اقدام دیگر را نیز باید به کارنامه اقدامات آستان قدس رضوی در حوزه جمعیت اضافه کرد. اوایل اسفند1401، معاونت خدمات اجتماعی بنیاد کرامت رضوی و دانشگاه علوم پزشکی مشهد در زمینه فعالیتهای حوزه جوانی جمعیت تفاهمنامهای را امضاء کردند که با اتکا به آن برنامههای مشترکی را در این زمینه اجرایی کنند.
این تفاهمنامه شامل اهداف متعددی است که در ادامه به مهمترین آنها اشاره شده است:
- اجرای برنامهها و همکاریهای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی و حمایتی در راستای ترویج ازدواج، فرزندآوری، پیشگیری از طلاق، سقط، ناباروی و افزایش نرخ باروری کلی با بهره گیری از ظرفیت مشترک دو سازمان.
- اتخاد تمهیدات مناسب در راستای بهرهمندی طرفین از ظرفیتها و قابلیتهای یکدیگر در عرصههای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی و حمایتی در حوزههای مرتبط با جوانی جمعیت.
- همکاری در برگزاری مشترک دورههای آموزشی، همایشها، نمایشگاهها، کارگاههای آموزشی و تولید محتواهای آموزشی در زمینه عوامل مؤثر بر جوانی جمعیت.
- تأمین، حفظ و ارتقای سطح سلامت جسمی، روانی اجتماعی و معنوی گروههای هدف.
- ترویج سبک زندگی سالم اسلامی - ایرانی و توصیههای بهداشتی از طریق ارائه آموزشهای لازم به جامعه هدف.
- تشکیل مجمع خیرین حوزه جوانی جمعیت با استفاده از ظرفیت طرفین.
احداث بزرگترین مرکز درمان ناباروری شرق کشور
علاوه تجلیل از مادران نمونه و برنامههای ترویجی، یکی از طرحهای مهم آستان قدس رضوی برای کمک به کاهش دغدغههای جمعیتی کشور، سرمایه گذاری برای توسعه امکانات و تجهیزات درمان ناباروری در شمال شرق کشور بوده است. در این راستا ساخت مرکز مرکز درمان ناباروری جدید در بیمارستان فوق تخصصی رضوی در سال 1401 آغاز شد. این مرکز که شامل کلینیکهای تخصص از جمله 6 اتاق عمل خواهد بود، در زمینی به مساحت 2500 مترمربع احداث میشود و ظرفیت ارائه خدمت به 60 متقاضی در هر روز را خواهد داشت؛ البته از هماکنون پیشبینی لازم برای توسعههای آتی نیز انجام شده و بستر لازم برای افزایش مساحت این مرکز تا 3500 مترمربع نیز فراهم خواهد شد.
این پروژه تاکنون 30 درصد پیشرفت فیزیکی داشته و طبق برنامه در شهریور ماه سال 1402 به بهره برداری خواهد رسید. آستان قدس رضوی برای احداث این مرکز 70 میلیارد تومان سرمایهگذاری کرده است و البته پیشبینی میشود با توجه به ضرورت، منابع مالی این پروژه تا 100 میلیارد تومان افزایش یابد. گفتنی است با هدفگذاری انجام شده، مرکز درمان ناباروری بیمارستان فوقتخصصی رضوی، به بزرگترین مرکز درمان ناباروری در منطقه تبدیل خواهد شد.
احداث و تجهیز مرکز درمان ناباروری میلاد
اقدام دیگر آستان قدس رضوی که با دستور و تأکید تولیت این آستان عملیاتی شد، احداث و تجهیز مرکز درمان ناباروری میلاد در بیمارستان موقوفه امام رضا (ع) مشهد است که اسفندماه 1401 به بهره برداری رسید.
این مرکز که با ۱۵۰ میلیارد ریال سرمایه گذاری، ۱۵۰۰ متر مربع مساحت و در سه طبقه احداث شده دارای سه اتاق عمل و تجهیزات پزشکی مدرن است و طبق پیشبینی، روزانه ۱۵ زوج در این مرکز با تعرفه دولتی مورد درمان قرار خواهند گرفت.