مرکز ارتباطات‌و رسانه

نظرسنجی و افکارسنجی به عنوان کلید ارتقای خدمات آستان قدس رضوی، طی سال در موضوعات و مناسبت‌های مختلف اقدام به تهیه نظرسنجی از زائران و مجاوران می‌کند. به‌طور کلی این نظرسنجی‌ها در چهار دسته اصلی قرار می‌گیرد: سنجش نوع اقدامات و کیفیت اجرای برنامه‌ها، مناسبت‌ها، مراسم‌ها و میزان رضایتمندی مخاطبان، سنجش وضعیت خدمات داخل حرم مطهر رضوی، پایش نگرش‌ها و سنجش رضایت خدام و کارکنان، و سنجش نگرش افکار عمومی به آستان قدس رضوی. تنها در سال ۱۴۰۲ در حدود ۸۰ طرح سنجی صورت گرفته است. در ادامه به‌صورت مختصر به برخی از این موارد اشاره شده است.

اطلس زیارت؛ نگرش‌سنجی و رفتار زیارت در مشهد

این طرح با دو هدف اساسی: سنجش نگرش شهروندان شهر مشهد نسبت به امام رضا (ع)، آستان قدس رضوی، زائران ایرانی و غیرایرانی عرب‌زبان و شناسایی الگوی رفتار زیارتی شهروندان انجام شد. اطلاعات این طرح در بازه تابستان تا پاییز سال ۱۴۰۰ جمع‌آوری و به لحاظ وسعت جغرافیایی در ۱۳ منطقه و ۱۱۹ محله شهری مشهد با حجم نمونه ۵۵۵۵ نفر با توان ۱۰۵ خادمیار آموزش‌دیده انجام شد.

سنجش میزان رضایت زائران از فرهنگ میزبانی کنشگران زیارت در مشهد

هدف از انجام این تحقیق در سال ۱۴۰۲ بررسی میزان رضایت زائران از فرهنگ میزبانی کنشگران زیارت در شهر مشهد است. بدین منظور نحوه برخورد و میزان مهمان‌نوازی کنشگران زیارت داخل حرم مطهر (خدام، بازرسان گیت‌های ورودی و دیگر زائران)، کنشگران زیارت در خارج از حرم مطهر (فروشندگان و کسبه، رانندگان، کارکنان مراکز اقامتی و کارکنان جاذبه‌های گردشگری) و شهروندان شهر مشهد از نظر زائران مورد بررسی قرار گرفته و میزان اعتماد و نگرش زائران به این سه گروه واکاوی شده است. در مجموع ۳۳۵۰ زائر غیرمشهدی نمونه مورد بررسی این پژوهش را تشکیل داده‌اند. بدین منظور نظرات ۱۰۹۸ زائر در مورد فرهنگ میزبانی کنشگران زیارت داخل حرم مطهر، ۱۱۴۴ زائر در مورد فرهنگ میزبانی کنشگران زیارت در خارج از حرم مطهر و در نهایت ۱۰۴۸ زائر در مورد فرهنگ میزبانی شهروندان مشهدی جمع‌آوری شده است.

بررسی میزان احساس امنیت در بین زائران حرم مطهر رضوی

این پژوهش با هدف بررسی میزان احساس امنیت زائران در حرم مطهر رضوی در بهار ۱۴۰۳ انجام شده است. پرسشنامه‌ها به‌صورت حضوری با ۶۲۴ نفر از زائران تکمیل شده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که زائران تا حد زیادی در حرم مطهر امام رضا (ع) احساس امنیت می‌کنند. بررسی شاخص‌های احساس امنیت در حرم مطهر نیز نشان می‌دهد که میانگین تمامی سوالات مربوط به احساس امنیت بالا بوده است.

بررسی میزان رضایت زائران از مراسم احیاء شب‌های قدر حرم مطهر رضوی

در حرم مطهر امام رضا (ع) مراسم شب‌های قدر سال‌های متمادی است که با ارائه خدمات اجرایی و محتوایی به زائران برگزار می‌گردد. با توجه به این که زائرین حضور پررنگی در مراسم شب‌های قدر دارند، بنابراین ارائه خدمات مناسب به آنان در آستان مقدس امام هشتم (ع) از دغدغه‌های مهم مسئولین آستان قدس رضوی است. در همین راستا نظرسنجی در سال ۱۴۰۳ در سه شب قدر ماه رمضان با حجم نمونه ۳۴۱۶ نفر انجام شد. اطلاعات این نظرسنجی توسط ۱۵۰ خادمیار و به شیوه نمونه‌گیری سیستماتیک جمع‌آوری شده است.

دیدگاه شهروندان مشهدی در رابطه با برنامه‌های آستان قدس رضوی در دهه کرامت

این نظرسنجی به‌منظور بررسی عملکرد آستان قدس رضوی در دهه کرامت سال ۱۴۰۳ در شهر مشهد انجام شد. در مجموع تعداد ۴۱۶ پرسشنامه صحیح تکمیل گردید و مبنای تحلیل قرار گرفت. به‌طور کلی نتایج حاصل از این نظرسنجی نشان داد که به‌طور کلّی، وضعیت سال‌های ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ نسبت به سال‌های گذشته بهتر بوده است. در حقیقت، در دو سال اخیر، دهه کرامت، فراوانی و نمود بیشتری در سطح شهر مشهد داشته است.

بررسی میزان رضایت زائران از مکان‌های اقامت شبانه در حرم مطهر رضوی

این نظرسنجی با هدف بررسی میزان رضایت زائران از خدمات ارائه شده در مکان‌های اقامت شبانه حرم مطهر رضوی در سال ۱۴۰۳ انجام شده است. حجم نمونه این نظرسنجی ۶۶۸ نفر است. میانگین رضایت افراد استفاده‌کننده از خدمات ارائه شده در مکان‌های اقامت شبانه، حاکی از رضایت زیاد آنان از این خدمات می‌باشد. در ارزیابی خدمات ارائه شده در مکان‌های اقامت شبانه، زائران بیشترین میزان رضایت را از نحوه برخورد خدام و تمیز بودن پتوها و فرش‌ها داشتند.

بررسی وضعیت حجاب و پوشش در حرم مطهر از دیدگاه زائران

اطلاعات مربوط به این نظرسنجی در سال ۱۴۰۲ از زائران خانم کم‌حجاب در حرم مطهر رضوی با حجم نمونه ۳۳۲ نفر جمع‌آوری گردید تا بتوان به دیدگاه‌های آنان را در رابطه با وضعیت حجاب و پوشش در حرم مطهر پی برد.

علیرغم این که این گروه از زائران از وضعیت چندان مناسبی در رابطه با حجاب برخوردار نیستند، اما معتقدند که در حرم مطهر رضوی بایستی پوشش مناسب و در شأن حرم امام رضا (ع) رعایت شود. اغلب آنان ورود به حرم را با پوشش کامل مطلوب می‌دانند و اکثراً برخورد با زائران کم‌حجاب در ورودی‌های حرم را ضروری می‌بینند.

سنجش میزان رضایت زائران، کارکنان و خدام حرم مطهر رضوی از نرم‌افزار نسیم رضوان

این پژوهش در سال ۱۴۰۲ با هدف سنجش میزان رضایت سه گروه کاربران اصلی یعنی زائران، کارکنان و خدام از نرم‌افزار نسیم رضوان انجام شده است. پرسشنامه‌ها با جامعه آماری ۵۷۳ نفر تکمیل شده است.

یافته‌های نظرسنجی نشان می‌دهد که در مجموع میزان و مدت استفاده از نرم‌افزار بین کارکنان (به‌دلیل کاربرد آن برای فعالیت‌های سازمانی و خدمتی) بیش از گروه زائران و خدمه است، بنابراین نظرات این گروه می‌تواند قابل اتکا و وثوق باشد. کارکنان به‌صورت روزانه از نرم‌افزار استفاده می‌کنند. کارکنان و در مرتبه بعد خدام بیشترین درصد استفاده‌کننده از پیام‌رسان نسیم رضوان می‌باشند.

سنجش نگرش منابع انسانی کارکنان آستان قدس رضوی بر مبنای استاندارد (۳۴۰۰۰)

این پژوهش در سال ۱۴۰۳ با هدف بررسی نگرش منابع انسانی کارکنان آستان قدس رضوی با استفاده از مدل استاندارد ۳۴۰۰۰ انجام شد. این مدل بر ارزیابی شاخص‌های مختلف از جمله کیفیت زندگی کاری، پیوند کاری (عجین‌شدن با شغل)، هویت سازمانی، حمایت سازمانی، رفتار شهروندی سازمانی، عدالت سازمانی، رضایت شغلی، تعادل کار و زندگی، تعهد سازمانی و ماندگاری، توانمندسازی، ویژگی‌های شغل، معنویت در محیط کار و بهزیستی روانشناختی متمرکز است.

برای این منظور، پرسشنامه استاندارد با اعتبارسنجی علمی در میان ۱۸۹۰ نفر از کارکنان که به‌صورت تصادفی انتخاب شده بودند، توزیع شد. در حوزه معاونت طرح و برنامه، بیشترین میانگین مربوط به هویت سازمانی و کمترین میانگین مربوط به عدالت سازمانی است.