مرکز ارتباطات‌و رسانه

آستان قدس رضوی

www.razavi.ir

موقوفه ی رضوی کتاب در هندوستان

نگاهی به تاریخچه کتابخانه وقفی «راجه محمودآباد هند»

موقوفه ی رضوی کتاب در هندوستان

وقف کتاب از همان آغاز صدر اسلام شاید رایج ترین نوع وقف در میان مسلمانان بوده و به عنوان یک عمل خیرخواهانه و سنت نیکو و پسندیده در شمار صدقه جاریه و باقیاتا لصالحات به حساب می آمده، ضمن اینکه پاداش و اجر فراوان اخروی و نام نیک و جاودانگی یاد و خاطره واقف را هم به همراه داشته است. در بررسی اسناد موقوفاتی متعلق به بارگاه مطهر حضرت رضا نیز این حقیقت به وضوح مشاهده می شود که واقفان نیک اندیش در دوره های مختلف، تفکر و حساسیت خاصی درباره توجه به اهمیت وقف کتاب و ترویج کتابخوانی در این آستان مبارک داشته اند. وقف کتاب، تنها وقف چند جلد از تألیفات اشخاص گوناگون نیست، بلکه با ارتقای دانش، آگاهی، علم و پیشرفت یک جامعه و توجه به نسل های آینده، سروکار دارد. در خارج از کشور و درعرصه وقف برای تشکیلات آستان قدس رضوی در مقوله کتاب و کتاب خوانی و کتابخانه هم اقداماتی توسط واقفان و نیک اندیشان و فرهیختگان این حوزه انجام شده است. مانند نیات و اقدامات یک شخصیت و واقف هندی به نام «راجه محمد امیرخان» که در منطقه محمودآباد «لکهنو»، مرکز ایالت اوتار پرادش هندوستان، کتابخانه ای را در این زمینه وقف آستان قدس رضوی کرده است. این کتابخانه با اهتمام سفارت جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو و موافقت تولیت عظمای آستان قدس رضوی، در سال ۱۳۶۸ هجری شمسی مصادف با سالروز ولادت حضرت ثامن الحجج وقف بر آستان مقدس رضوی شد.

 راجه محمد امیر خان که بود؟

راجه امیر حسین خان مردی عالم و فاضل بوده و کتابخانه ای تأسیس کرده که دلالت بر ذوق علمی وی دارد. پس از فوت امیر حسن امیر الدوله پسرش راجه علی محمد خان به جای پدر نشست. وی افزون بر تعالیم علوم دینی با علوم جدید آشنا گردید. پس از سلطه انگلیس ها که فروغ علم و دانش در مرکز علوم اسلامی هند شهر لکنهو، به خاموشی گرایید و تمام ثروت علمی و اسلامی به یغما رفت، کتاب های زیادی توسط راجه محمد علی خان خریداری و به این کتابخانه منتقل شد.تعداد کتاب های موجود در این کتابخانه در محل اقامت خاندان ایشان در قیصر باغ لکنهو نگهداری می شود و نسخ چاپی تاکنون در کتابخانه بزرگ ایشان در قلعه محمود آباد محفوظ است.

 بخش های مختلف کتابخانه

این کتابخانه حدود ۱۶۵۰ نسخه کتاب خطی و حدود ۳۷ هزار و پانصد نسخه کتاب چاپی به زبان های فارسی، عربی، اردو و انگلیسی را در اختیار طالبان علم قرار می دهد. این کتابخانه دارای سه سالن مشترک برای آقایان و با نوان میباشد که خدماتی در حوزه کتب خطی و چاپی را به مراجعان خود ارائه می نماید.

10 صفحه آخر