مرکز ارتباطات‌و رسانه

آستان قدس رضوی

www.razavi.ir

 برای ذائقه بزرگسال؛ با یک تغییر طلایی

 چهل سال تلاش برای انتشار کتاب‌های جریان‌ساز؛ 

 برای ذائقه بزرگسال؛ با یک تغییر طلایی

 کتاب همواره در فرهنگ اسلامی میراثی ارزشمند محسوب می‌شود و نقشی برجسته در رشد فکری و روشنگری آحاد جامعه ایفا می‌کند. انتشارات آستان قدس رضوی به‌منظور گسترش فرهنگ اصیل اسلامی و ترویج و نشر فرهنگ رضوی و نیز باهدف چاپ آثار ارزشمند و مفید متناسب با نیاز اقشار مختلف، در موضوعات متنوعی همچون علوم و معارف اسلامی، علوم قرآنی و علوم طبیعی و انسانی، فعالیت‌های خود در زمینه چاپ و نشر کتاب را از حدود چهار دهه گذشته آغاز کرد. اوایل انقلاب و باتوجه‌به لزوم چرخش محتوایی کتاب‌ها به سمت‌وسویی جدید و هم‌جهت با اهداف انقلاب اسلامی و نیاز جامعه آن زمان به مباحث آموزشی، علمی، ادبی و معارفی و از طرفی کمبود مراکز انتشاراتی، باعث شد تا انتشارات آستان قدس رضوی در بدو تأسیس برای تأمین نیاز مطالعاتی قشرهای مختلف جامعه اعمّ از دانش‌آموز، دانشجو، کارگر، کارمند، خانه‌دار در کنار اساتید و مؤلفان بایستد و پس از ارزیابی آثار مطلوب نسبت به چاپ آن اقدام نماید.
 به نشر با چهل سال تجربه در نشر
 به نشر، ناشری است که نزدیک به چهل سال در صنعت نشر تجربه دارد. این انتشارات وابسته به آستان قدس رضوی از سال ۱۳۶۲ به‌عنوان ناشر عمومی، در موضوعات مختلف کتاب تولید کرده است. به نشر در سه دهه نخست بعد از تأسیس، همواره در موضوعات متعدد آثار مؤلفان را برای چاپ جذب کرد و پس از انجام امور ارزیابی، ویراستاری، صفحه‌آرایی و طراحی جلد نسبت به چاپ و انتشار آن کتاب اقدام می‌نمود. انتشارات آستان قدس رضوی تا قبل از سال ۱۳۹۵ به عنوان یک ناشر عمومی در موضوعات متنوّع و متکثّر در ۲۶ موضوع روانشناسی، علوم اسلامی، علوم پایه، پزشکی، مهندسی، ادبیات و... آثار تالیفی و ترجمهای را برای مخاطب کودک و نوجوان، پژوهشگران و دانشگاهیان چاپ و عرضه می‌کرد.
 تا پیش از سال ۱۳۹۵ تعدد موضوعات سبب شده بود توجه انتشارات معطوف به طیف گستردهای از موضوعات دانشگاهی، علمی و عمومی و مورد نیاز بازار باشد ولی از سال ۱۳۹۵، پس از مشاوره با خبرگان و نیازسنجی مخاطبان تمرکز موضوعی و محتوایی آثار در موضوعاتی چون معارف اسلامی، ارزش‌های نظام ولایی و سبک زندگی ایرانی اسلامی اولویت یافت. سنت و سیره چهارده معصوم با تاکید بر سنت و سیره رضوی یکی از اصلی‌ترین این موضوعات بود. با توجه به این تغییر رویکرد، انتشار طرح‌های تولیدی در قالب‌های گوناگون برای گروه‌های سنی مختلف در دستور کار به نشر قرار گرفت. این انتشارات در سرفصل معارف اسلامی کتاب‌هایی مختلفی را در زمینه‌های خانواده، سبک زندگی ایرانی اسلامی، سنت و سیره اهل بیت به ویژه امام رضا مفاهیم زیارت و معارف اسلامی تولید و منتشر کرده هم چنین موضوع فرهنگ ایثار وشهادت، بیداری و هم بستگی اسلامی، سیره امام و رهبری و انقلاب اسلامی از دیگر موضوعاتی است که بهنشر در تولید کتاب نسبت به آن تمرکز و توجه داشته است.
  آغاز یک تغییر طلایی
 تغییر طلایی بهنشر از سال ۹۶ کلید خورد. در این سال، منطبق برسند سیاست‌های کلان آستان قدس رضوی، «تأمین نیازهای معرفتی و انقلابی مجاوران و زائران امام رضادر گستره جهانی» بهعنوان افق اصلی برای فعالیت‌های انتشارات آستان قدس رضوی ترسیم شد و می‌بایست همه برنامه‌ها، اقدامات، کارویژه‌ها و سرفصل‌های فعالیت بهنشر در راستای رسیدن به این چشمانداز تغییر می‌یافت.
 در راستای حرکت به سوی افق جدید، همت و تلاش مسئولان، کارکنان شرکت بهنشر و سازمان علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی بکار گرفته شد و در نهایت سه محور جدید برای تولید آثار آتی مصوب گردید؛  «اشاعه معارف اسلامی و آموزه‌های اهل بیت عصمت و طهارت به ویژه امام رضا و فرهنگ زیارت»، «سبک زندگی ایرانی اسلامی» و «گفتمان انقلاب اسلامی در گستره جهان اسلام» محورهایی بود که آثار جدیدالانتشار بهنشر می‌بایست طبق آن ارزیابی و برای چاپ انتخاب گردد. حرکت از موضع اثرپذیری برای چاپ به سوی اثرگزینی و سفارش اثر راهبرد دیگری بود که انتشارات آستان قدس رضوی در این دوره برگزید. در این مسیر، به نشر با شناسایی و همراهی نویسندگان و پژوهشگران عرصه علوم و معارف اسلامی برای رسیدن به اهداف مشخص شده تلاش فراوان کرد و به موفقیت رسید که البته در این بین توجه ویژهای به نشر آثار در قالب‌های اثرگذارو مخاطبپسند رمان و داستان شد بطوریکه با چرخش موضوعی و محتوایی از چاپ کتاب‌هایی با عناوین کیفیت آب در آبیاری، جغرافیای کاربردی، مدیریت تولید، تربیتبدنی و بازپروری، پرستاری بهداشت جامعه و... به چاپ و انتشار کتاب‌هایی با موضوعات رضوی و دینی رسید.
  تحولگرایی در موضوعات و سختگیری در بهبود کیفیت
 چندین سال است که ناشر بزرگ و شناخته شده آستان قدس رضوی بعد از بررسی چالش‌های اجرایی و محتوایی، حوزه «ادبیـات دینـی» را برای چاپ کتاب‌هایی متقن و دارای محتوای غنی و صحیح برگزیده است. «ادبیات دینی» را می‌توان مجموعه آثاری دانست که هم از قوّت ادبی برخوردارند و هم در چهارچوب ارزش‌های مکتب اهل بیت تولید می‌شوند. اکنون باگذشت ۷ سال از آغاز تغییر و تحولات موضوعی، اقبال مخاطبان در خرید، افزایش شمار آثار تجدید چاپ شده و افتخارات کسب شده توسط انشترات آستان قدس رضوی در جشنواره‌های متعدد و معتبر ادبی کشور که همگی در سالیان اخیر حاصل شده است، می‌توان قاطعانه اظهار داشت که بهنشر با تحولگرایی در موضوعات و سختگیری در بهبود کیفیت محتوای آثار، به عنوان ناشری موفق و اثربخش در حوزه نشر فرهنگی و ادبیات دینی ظاهر شده است.
  تولید بیش از ۲۰۰ اثر رضوی در قالب‌های ادبی متنوع
 بهنشر تلاش کرده تا تمام موضوعات مرتبط با حضرت رضا را در قالب طرح‌های تولید متنوع پوشش دهد. اکنون تعداد عناوین رضوی تولید شده از ۲۰۰عنوان فراتر رفته و بالغ بر ۱۰۷ نویسنده در حوزه تولید این آثار با به آستان قدس رضوی همکاری دارند. علاوه بر کثرت عناوین تألیفات، برگزیده شدن این آثار در جشنواره‌های مختلف گواه بر کیفیت این محصولات فرهنگی-ادبی است. همراه با تولید اثر، برگزاری نشست‌ها و جلسات محتوایی مساله محور در تولید آثار رضوی به طرحریزی جدید در این باره کمک خواهد کرد و نقش ضلع سوم را برای مثلث عرصه کتاب و کتابخوانی در کنار تولید و توزیع ایفاء می‌کند. از این رو بهنشر در این مسیر نیز قدم‌های بلندی را طی نموده است.
 نکته قابل توجه دیگر در خلق آثار رضوی، بهرهگیری از هنر تصویرگران و طراحان است. انطباق تصاویر بر محتوای نگارش شده، لزوم رعایت فضای تاریخی تصاویر در داستان‌های تاریخی، تصویرگری چهره حضرت رضا علیهالسلام در آثار از چالش‌های مهم تصویرگری و طراحی آثار رضوی است که انتشارات آستان قدس رضوی با طرحریزی مناسب محتوائی و همراهی هنرمندان و طراحان صاحب سبک، توانسته آن را به فرصتی کلیدی برای خود تبدیل
 نماید.
  امام رضا و بزرگترها
 رمان‌های امروزی با محوریت حضرت رضا نیز بخش عمدهای از آثار در این حوزه را تشکیل می‌دهند. آثاری همچون «با چشمانی باز»، «عنایات امام رضا»، «شفایافتگان» اشاره به کرامات حضرت رضا علیهالسلام در قالب داستانی دارد، همچنین تولید رمان‌هایی برگرفته از زندگی خاندان یا یاران حضرت در قالب مجموعه رمان‌های تاریخی مانند «دعبل و زلفا»، «آبی‌ها»، «مشکور» و «موقف» نیز در این عرصه تولید شده است. انتشار کتاب شعر رضوی، دل نوشته، زیارت نامه، بازنویسی متون ادعیه و کتاب «راهنمای زائر رضوی» با درج عکس‌ها و توضیح مکان‌ها، مناسک و همچنین آثار پژوهشی از دیگر از آثار رضوی انتشارات آستان قدس رضوی به شمار می‌آیند.
  امام رضا و بچه‌ها
 بهنشر همچنین برای مخاطب خردسال و کودک قالب ادبی داستان و شعر و برایرده سنی نوجوان و جوان مجموعه داستان، داستان بلند و رمان در نظر گرفته است. برخی از آثار داستان تاریخیاند که در این زمره آثار انطباق داستان‌های زندگی حضرت بر واقعیت تاریخی دارای اهمیت است. برخی از آثار بر پایه یک حدیث نوشته شده است، که در این دسته تألیفات اعتبار و سند حدیث در درجه اول و سپس تطابق مطلب نگارش شده با حدیث بررسی می‌شود، همچنین کتاب‌های شعر برای خردسالان و در حوزه نوجوان نیز رمان تاریخی از زندگی امام رضا از طرح‌های تولیدی اصلی بهنشر به شمار می‌رود. «حرم پر از آیینه بود»، «هشتمین ستاره»، «اسب چوبی»، «هجده دانه خرما» «دیدی گفتم»، «اعترافات غلامان»، «راز آن بوی شگفت» و «بیدارم کن» برخی از این آثار هستند. همچنین در سال ۱۴۰۲ تهیه، تنظیم و چاپ دوفصلنامه با موضوع رضوی یکی برای مخاطب کودک با عنوان «نقاره خونه» و دیگری برای مخاطب نوجوان با عنوان «گلدسته» کلید زده شد. این دوفصلنامه شامل شعر، داستان، دل نوشته، پرسش و پاسخ، جدول و سرگرمی، پینما و بازیاند.
10 صفحه آخر