ما را دنبال کنید
از پژوهش‌های جامع و کاربردی تا نوآوری‌ها و فناوری‌های نوین
تحقیق و پژوهش در دین مبین اسلام از جایگاه رفیع و والایی برخوردار است. قرآن کریم در آیات متعددی، انسان‌ها را به تحقیق و پژوهش دعوت کرده است. رهبر معظم انقلاب نیز مبحث تحقیق و پژوهش را مقوله‌ای مهم برای کشور دانستند و توجه مسئولان را نسبت به مدیریت سازمان‌یافته و هدف‌دار کردن تحقیقات خواستار شدند. به طوری که نخستین محور بیانیه گام دوم انقلاب که ایشان بسیار تأکید داشته‌اند، «علم و پژوهش» می‌باشد.
آستان قدس رضوی از گذشته نسبت به مسأله تحقیق و پژوهش اهتمام ویژه‌ای داشته و با تأسیس چندین مرکز علمی پژوهشی و اتخاذ رویکردهای پژوهشی در اسناد بالادستی خود، موضوع پژوهش را به طور جدی پیگیری می‌نماید. رویکرد علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی، تحقیق، مطالعه، تبیین و ترویج تعالیم قرآن و معارف پیامبر و عترت و سیره و معارف رضوی با رویکرد تمدن اسلامی، ارتقاء اثربخشی فرایند زیارت و ترویج فرهنگ وقف و نذر با اولویت مخاطب جوان و خانواده و پشتوانه علمی و پژوهشی متقن است.
گفتمان‌سازی، الگوسازی، کادرسازی و جریان‌سازی، دستیابی به جایگاه علمی در حوزه‌های خاص، کارویژه‌های ضروری در انجام مأموریت‌ها است و زائر‌محوری و مخاطب‌محوری در فعالیت‌ها و توجه به نیاز معین و مشخص گروه‌های هدف در طراحی و عرضه محصولات و خدمات، اصل مؤکد و شاخص اصلی ارزیابی فرایندها و نتایج در این رویکرد می‌باشد.
با توجه به اهمیت موضوع «پژوهش، نوآوری و فناوری» در آستان قدس رضوی، در این مطلب، جایگاه این موضوع در اسناد بالادستی آستان قدس رضوی مورد بررسی قرار گرفته است.
چشم‌انداز
براساس سند چشم‌انداز، آستان قدس رضوی باید به برترین مرجع سیره، معارف و فرهنگ رضوی تبدیل شود.
منظور از برترین مرجع، برخورداری از جایگاه برتر و شناخته‌شده در یک یا چند موضوع مشخص به واسطه کیفیت، جامعیت و اثربخشی و الگو در پاسخ‌گویی و رفع نیازهای فردی و اجتماعی در حوزه‌های کارکردی است.
ارزش‌های بنیادین
در بند چهارم ارزش‌های بنیادین آستان قدس رضوی، استفاده از پژوهش‌ها و فناوری‌ها جهت ارتقای بهره‌وری در سازمان مورد تأکید قرار گرفته است.
بند ۴: عقلانیت، دانش‌محوری و بهره‌وری: دانایی‌محوری و بهره‌گیری از علم و کاربست آن در مدیریت و اداره امور به منظور دستیابی به اهداف با به‌کارگیری بهینه منابع و ظرفیت‌ها و افزایش کارآمدی آن‌ها
اهداف کلان
در بند پنجم اهداف کلان، تولید محصولات و ارائه خدمات با کیفیت و اثربخش مورد نظر است و در بند ششم نیز نسبت به تولید محصولات غنی و روزآمد تأکید شده که تحقق هر دو بند مستلزم انجام مطالعات و پژوهش‌های جامع می‌باشد.
بند ۵: صاحبِ نام و اعتبار در پاسخ‌گویی به نیاز همه مخاطبان با محتوای باکیفیت، جامع و اثربخش در حوزه سیره، معارف و فرهنگ رضوی
بند ۶: برخورداری مخاطبان از منابع و محصولات غنی و روزآمد علمی و فرهنگی و هنری در موضوع امامت و زیارت
سیاست‌های سازمان علمی و فرهنگی
از آن‌جایی که مسئولیت پژوهش و فناوری در آستان قدس رضوی عمدتاً متوجه سازمان علمی و فرهنگی می‌باشد و این سازمان، نقش محوری در پیشبرد اهداف مدنظر در این حوزه را برعهده دارد، بیشترین محورهای مرتبط با موضوع پژوهش و فناوری در اسناد بالادستی آستان قدس رضوی در سیاست‌های سازمان علمی و فرهنگی قرار گرفته است.
اصل ۱۴ سیاست‌های سازمان علمی و فرهنگی، اثرگذاری مناسب فرهنگی را تابع مؤلفه‌های مهمی از جمله فهم دقیق شرایط و تحولات محیطی، عرضه متناسب با تقاضا و مخاطب، بهره‌برداری مناسب از دارایی‌های زیرساختی و لجستیکی و خَلق سرمایه فرهنگی، اقتصادی مولد و مدیریت آن دانسته که پایش مستمر محیط و جایگزینی فعالیت‌های فاخر به جای فعالیت‌های کم‌اثر می‌تواند در این زمینه کارویژه‌ای مؤثر باشد. از این‌رو در اصل ۱۴، نسبت به مولفه‌های روزآمدی فعالیت‌های فرهنگی ترویجی، استفاده از فناوری‌های نوین در عرصه فرهنگی، جریان‌سازی فعالیت‌های فرهنگی، توجه به اولویت‌های فرهنگی و طراحی الگوهای اثربخش فرهنگی تأکید شده است که زیربنای تمامی این موارد، بهره‌مندی از ظرفیت‌های علمی، پژوهشی و فناوری می‌باشد.
۱-۱۴: تبیین و ترویج معارف قرآن و مکتب اهل بیت با تأکید بر ذائقه سازی سبک زندگی برگرفته از سنت و سیره رضوی با استفاده مؤثر و روزآمد از الگوها، قالب ها، ابزارها و فناوری های نوین علمی و فرهنگی
۴-۱۴: انتخاب و تمرکز بر نقاط استراتژیک و اولویت های فرهنگی خاص و مشخص و جامع نگری در همه ابعاد آن ها
۵-۱۴: جریان سازی از طریق طراحی، اجرا و ترویج الگوها و ارائه محصولات و خدمات فرهنگی با کیفیت، اثربخش و دارای مقبولیت اجتماعی بالا و پرهیز از شتاب زدگی و فعالیت های سطحی
۱۱-۱۴: فرهنگ سازی و گفتمان سازی به منظور پشتیبانی و تقویت جریان وقف و نذر، متناسب با ذائقه و نوع مخاطب
۱۴-۱۴: گفتمان سازی و جریان سازی بیانیه گام دوم انقلاب و اقتصاد مقاومتی در فضای عمومی کشور
۱۶-۱۴: تبیین، ترویج و احیای سیره علمی و عملی حضرت امام رضا (ع) در گفت وگوی بین ادیان
توسعه تعاملات با نهادها و تشکل های علمی و پژوهشی، شبکه سازی نخبگان علمی، استفاده از ظرفیت نخبگان و تأمین نیازهای پژوهشی حرم مطهر از محورهای مرتبط با پژوهش و فناوری در سیاست های اصل ۱۴ به شمار می رود.
۷-۱۴: کمک به تأمین نیازهای حرم مطهر رضوی در ارائه محصولات و خدمات محتوایی، فرهنگی و هنری به زائران و تربیت نیروی انسانی مورد نیاز
۹-۱۴: جریان سازی از طریق توانمندسازی، فعال سازی و شبکه سازی نخبگانی و تشکل های تخصصی حوزه علم و فرهنگ و توسعه جغرافیایی فعالیت های فرهنگی از طریق آن ها
۱۲-۱۴: گسترش اثرگذاری علمی و فرهنگی در سطوح نخبگانی از طریق توسعه تعاملات علمی، پژوهشی و هنری
۱۷-۱۴: تعامل مؤثر، مشارکت و هم افزایی در فعالیت های علمی و فرهنگی با بهره گیری از ظرفیت حوزه های علمیه به ویژه حوزه علمیه مشهد مقدس
در سیاست های اصل ۱۶ به توسعه ذخایر وقفی در حوزه های مختلف از جمله پژوهشی اشاره شده و بر پشتوانه علمی فعالیت های آستان قدس تأکید گردیده است.
۱-۱۶: توسعه ذخایر و منابع ارزشمند وقفی و هبه ای در حوزه های هنری، تاریخی، آموزشی، پژوهشی و زمینه سازی افزایش مشارکت مردمی از طریق جذب نذورات و نفایس علمی و فرهنگی
۵-۱۶: ابتناء برنامه ها بر پشتوانه علمی و بررسی کارشناسی و ارزیابی و بهبود مستمر فعالیت ها با هدف پاسخ گویی به تحولات محیطی و نیاز جامعه هدف با محوریت اثربخشی و کیفیت
در اصل ۱۷، کسب مرجعیت علمی در حوزه های مرتبط به عنوان یکی از مهم ترین مأموریت های آستان قدس رضوی در حوزه علمی پژوهشی مورد تأکید قرار گرفته است.
کسب مرجعیت علمی در حوزه های مرتبط، متناسب با ظرفیت های بالقوه و بالفعل و پشتیبانی علمی از مأموریت ها، نقش چشمگیری در تحقق چشم انداز آستان قدس رضوی دارد. سامان بخشی و شبکه سازی ظرفیت های علمی، آموزشی و پژوهشی با هدف اعتلای گفتمان، فرهنگ و اندیشه رضوی و تحقق اهداف و آرمان های انقلاب اسلامی و پشتیبانی علمی از مقوله زیارت و وقف و نذر، ضرورت اصلی در پیشبرد وظایف ذاتی آستان قدس رضوی است.
۱-۱۷: انسجام بخشی و جهت دهی به مراکز علمی و پژوهشی با تأکید بر ارائه خدمات به فعالیت های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی آستان قدس رضوی متناسب با درخواست و نیاز آن ها
۲-۱۷: دستیابی به مرجعیت بین المللی در سیره و معارف و وجوه شخصیتی امام رضا علیه السلام، زیارت و وقف و نذر از طریق تحقیق، مطالعه و تولید و انتشار، حمایت از آثار و خدمات و همکاری های علمی و پژوهشی با رویکرد همکاری های مسئله محور و پاسخ گویی به نیازهای اولویت دار پژوهشی نهادهای نظام اسلامی و پژوهشگران شیعی
۵-۱۷: تبیین ابعاد و گفتمان سازی علمی در خصوص بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و اقتصاد مقاومتی به ویژه در محیط های علمی آموزشی
همچنین در اصل ۱۷، تسهیل گری جهت بهره مندی واحدهای آستان قدس رضوی از فناوری های نوین، طراحی پیوست های فرهنگی پروژه های مهم و حمایت از مجموعه های فناوری محور مورد تأکید می باشد.
۶-۱۷: ایفای نقش تسهیل گری در بهره گیریِ واحدهای آستان قدس رضوی از فناوری، توانمندی، تولیدات و خدمات دانش بنیان، متناسب با درخواست و نیاز آن ها با پرهیز از تصدی گری
۷-۱۷: بهره گیری از زیرساخت ها و ظرفیت های آستان قدس رضوی به منظور حمایت، هدایت گری، تسهیل گری و ارتقای مجموعه های دانش پایه در حوزه فناوری های نرم و هویت ساز
۸-۱۷: طراحی پیوست فرهنگی، اجتماعی برای پروژه ها و طرح های کلان عمرانی و اقتصادی و نظارت بر اجرای بهینه آن
