(ادامه از صفحه 32)
تجربه یک زیارت متفاوت
پروژه مسقف کردن صحن جمهوری اسلامی حرم مطهر امام رضاgو ایجاد رواق بزرگ امیرالمؤمنین را باید از جمله طرحهای بزرگ و متفاوت آستان قدس رضوی دانست که پس از انجام مطالعات فراوان و کسب نظرات خبرگان حوزه معماری، سازه و تزیینات عملیات اجرایی آن در بهمن ماه امسال با حضور تولیت آستان قدس رضوی آغاز شد.
رواق امیرالمؤمنین با 13 هزار مترمربع زیربنا، ۷هزار مترمربع فضای مسقف و ۶هزار مترمربع فضای روباز خواهد داشت و با تکمیل ساخت این رواق که ۲۴ ماه به طول میانجامد، ۱۶ درصد به فضای زیارتی حرم مطهر
امام رضا اضافه خواهد شد.
نیاز سنجی و طراحی این پروژه براساس درخواست های زائران و نظر مستقیم تولیت معزز آستان قدس رضوی با هدف افزایش فضای مسقف زیارتی در نیمه ضلع جنوبی صحن جمهوری حرم مطهر رضوی بوده است که در کنار ایجاد رواقی مسقف به نام رواق امیرالمؤمنین در این صحن، فضای پشت بام آن به عنوان صحن بام در اختیار زائران برای زیارت قرار بگیرد که در نوع خود برای اولین بار در حرم امام رضا اتفاق می افتد.
مطالعات و طراحی این پروژه ویژه توسط سه کارگروه نخبگانی با حضور بیش از 20 استاد برجسته در حوزه معماری کشور ارزیابی شده است.
ایجاد رواق امیرالمؤمنین با مسقف کردن نیمه جنوبی صحن جمهوری اسلامی اتفاق می افتد که باتوجه به شکل هندسی این صحن بزرگ می توان گفت 50 درصد از فضای آن به اجرای این پروژه تخصیص یافته و تا پایان عملیات اجرایی به کارگاهی عمرانی تبدیل خواهد شد. البته در تمام مدت اجرای این پروژه، نیمه شمالی صحن جهت عبور و مرور و تشرف زائران باز است و تمامی تمهیدات انجام شده به گونه ای است که مشکلی در زیارت زائران حاضر در صحن جمهوری
پیش نیاید.
زائران در سرتاسر رواق سرپوشیده امیرالمؤمنین شاهد معماری متفاوت و استفاده از تزئینات فاخر چوبی در سقف و ستون ها خواهند بود که بر گرفته از معماری خراسان قدیم است.
تجربه ای جدید از زیارت بام پیش روی زائران
طراحی های انجام شده در بام رواق امیرالمؤمنین به صورتی است تا فضای زیارتی روباز با تزیینات ملایم و رعایت ایمنی برای زائران و با دیدی مشرف به گنبد مطهر فراهم شود. اتفاقی که برای اولین بار انجام میشود و تجربه ای جدید از زیارت را پیش روی زائران علی ابن موسی الرضا قرار می دهد.
دسترسی به این صحن بام از طریق پله برقی، پله ها و آسانسور فراهم خواهد شد. همچنین از المان های نوری در این فضا به نحوی استفاده شده تا بدون ایجاد آلودگی نوری و خودنمایی در مقابل نشانه های اصلی همچون گنبد مطهر، گنبد مسجد گوهرشاد و مناره ها امکان زیارت برای زائران در شب فراهم شود.
پایبندی به معماری قدیمی صحن جمهوری
پایبندی به معماری قدیمی صحن جمهوری از ویژگی های اصلی اجرای پروژه رواق امیرالمؤمنین توسط مجریان این طرح می باشد و تخریب ها در آن در حداقل ترین شکل ممکن انجام می شود و نمای جداره ها و مناره موجود در این صحن حفظ خواهد شد و عین به عین استفاده می شود.
بر همین مبنا و براساس تدابیر اندیشیده شده نماهای جداره سر در جنوبی صحن جمهوری در این پروژه جزء به جزء جدا و شناسنامه دار می شود و به سر در جدید رواق امیرالمومنین در صحن جمهوری منتقل می شود. اما یکی از مهم ترین چالش های پیش روی مسقف کردن صحن جمهوری اسلامی، تقویت فونداسیون این سازه در عمق حدود منفی 20 متر است. باتوجه به اینکه در طبقه زیرین صحن جمهوری اسلامی قبور وجود دارد، انجام این عملیات و تقویت خاک زیرین سازه با روشی منحصر به فرد بدون تخریب قبور و بستن آرامگاه صورت می گیرد.انتقال گلدسته از انتهای ضلع جنوبی صحن جمهوری اسلامی به میانه این صحن، یکی دیگر از نقاط عطف پیش روی این پروژه می باشد که با تمهیدات صورت گرفته این سازه بزرگ به میزان 70 متر جابه جا خواهد شد.
شایان ذکر است صحن جمهوری اسلامی در غرب حرم امام رضا واقع شده و کار احداث آن در سال ۱۳۶۰ آغازشد و در سال ۱۳۶۸ به بهرهبرداری رسید و هم اکنون 33 سال است که این صحن پذیرای زائران حرم رضوی است. پیش از این هم در سال ۱۳۸۱ صحن بزرگ امام خمینی (ره) به منظور تسهیل امر زیارت مسقف شد و به رواق امام خمینی (ره) تغییر نام داد.