حاج حسین آقا ملک فرزند حاج محمدکاظم ملک التجار بازرگان بزرگ روزگار قاجار، پس از بنیان گذاری کتابخانه و موزه ملی ملک در سال های پایانی سده سیزدهم خورشیدی، این گنجینه را در سال ۱۳۱۶ خورشیدی بر آستان قدس رضوی وقف کرد. کتابخانه و موزه ملی ملک اکنون یکی از موسسه های فرهنگی آستان قدس رضوی است که به شیوه غیر دولتی و غیر انتفاعی در چارچوب وقفنامه زير نظر مستقيم این آستان فعالیت میکند. بخشی مهم از فعالیت های فرهنگی آستان قدس رضوی در دو حوزه کتاب و موزه متمرکز شده است که با بزرگترین شبکه کتابخانه ای کشور و مجموعه ای غنی از گنجینه های آثار تاریخی از بخش مهمی از فعالیت های فرهنگی آستان قدس رضوی رادر دو حوزه کتاب و موزه متمرکز ساخته است و مؤسسه کتابخانه و موزه ملی ملک در این حوزه نقش مهم ایفا مینماید. این مؤسسه برپایه اساسنامه، هدفهایی گوناگون همچون پيشبرد معارف، اجراي وقفنامه و گسترش فرهنگ وقف، حفاظت از گنجينه، گردآوري، به هنگام سازي و گسترش منابع و بازشناسي آثار تاریخی و فرهنگي روزگاران گذشته دنبال مینماید.